25 maja
Dzień Afryki
Centrum konferencyjne Unii Afrykańskiej w Addis Abebie, Etiopia, Andrew Moore, CC BY-SA 2.0
Dzień Afryki, zwany również Świętem Jedności Afrykańskiej, obchodzony jest corocznie 25 maja na pamiątkę powołania 25 maja 1963 roku Organizacji Jedności Afrykańskiej, która trzydzieści osiem lat później przekształciła się w Unię Afrykańską. Organizacja obecnie zrzesza wszystkie państwa afrykańskie i działa na rzecz jedności i rozwoju krajów Afryki.
Po zakończeniu II Wojny Światowej, Afrykanie zaangażowali się w dekolonizację kontynentu afrykańskiego. Byli zdeterminowani, by odzyskać niezależność i prawa polityczne po latach zniewolenia doświadczanego pod rządami Europejczyków. W latach 1945-1965 duża część krajów afrykańskich uzyskała lub wywalczyła sobie niepodległość. Pierwszym afrykańskim krajem na południe od Sahary, który uzyskał suwerenność, była Ghana (1957 rok). Niezależność Ghany stanowiła inspirację dla innych krajów afrykańskich walczących z rządami kolonialnymi.
24 maja
Dzień Parków Narodowych
Zbliżają się wakacje, a wraz z nimi perspektywa urlopowych wyjazdów. Czy byliście już we wszystkich 23 polskich parkach narodowych? Jeśli nie – nadszedł czas, aby to zmienić. Oczywiście stopniowo, bo nie ma sensu się spieszyć. Zwiedzanie parków narodowych to dobry pretekst, aby odpocząć na łonie natury, a przy okazji poznać największe skarby naszej przyrody. Mimo iż polskie parki narodowe mają niewielki udział w powierzchni kraju, to są niezwykle zróżnicowane i nie ma szans, by nie znaleźć takiego, który jest położony w miarę blisko – ciągną się od pasa nadmorskiego, przez pojezierza i niziny, aż do gór na południu Polski.
24 maja obchodzimy Europejski Dzień Parków Narodowych. Data nie jest przypadkowa – właśnie tego dnia w 1909 r powołano w północnej Szwecji pierwszy europejski park narodowy – Sarek. Miejsce dzikie i zachwycające swym alpejskim krajobrazem – ostrymi szczytami, wąskimi dolinami, lodowcami i rwącymi rzekami. W tym samym roku ustanowiono w Szwecji jeszcze 8 kolejnych parków narodowych.
23 maja
Dzień Żółwi
Są jedynymi kręgowcami z zewnętrznym szkieletem. Są jajorodne i składają jaja na lądzie, a płeć młodych zależy od temperatury w jakiej rozwijały się jaja. Występują w morzach i oceanach oraz na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Żółwie – fascynujące ludzi od setek lat, obecne w kulturze wielu regionów, obecnie zagrożone wyginięciem. Szacuje się, że z powodu niszczenia naturalnych siedlisk żółwi, handlu ich mięsem oraz intensywnego rybołówstwa, żółwie znikną z powierzchni ziemi w ciągu najbliższych 50 lat.
(więcej…)
22 maja
Dzień Różnorodności Biologicznej
Letni wieczór. Chciałoby się posiedzieć w ogrodzie, poczytać książkę, porozmawiać. Nie ma szans. Już po chwili sielankę przerywa docierające do uszu bzyczenie, coś wkłuwa się w skórę, a ta zaczyna swędzieć. Trzeba się ewakuować. Komary. Uciążliwe i nielubiane nawet przez największych miłośników natury. Mogłyby zniknąć – nikt nie będzie płakał, wręcz przeciwnie. Czyżby?
Pszczoły miodne na słoneczniku. Fot. archiwum Źródeł
Komary są częścią przyrody, podobnie jak miliony innych gatunków, których istnienie składa się ziemską bioróżnorodność. Każdy organizm funkcjonuje w skomplikowanej sieci powiązań. Kiedy wymiera jeden gatunek, pociąga za sobą następne – np. takie, które się nim żywiły lub których nasiona roznosił. Konsekwencje czasem trudno przewidzieć, ale bywają tragiczne. Tam, gdzie giną pszczoły, pojawia się problem z zapylaniem upraw i pozyskiwaniem żywności. Kiedy chiński przywódca Mao Zedong zarządził w latach 50. szeroko zakrojoną akcję tępienia wróbli, oskarżając je o wyjadanie ziarna, nie przewidział, że efektem będzie plaga szarańczy i głód, który pochłonie miliony ofiar. Także ludzie są więc częścią tej skomplikowanej sieci powiązań między gatunkami. Ochrona bioróżnorodności to zatem nie fanaberie ekologów, którzy – jak głosi stereotyp – bronią „żabek i motylków”, spowalniając budowę dróg i osiedli oraz rozwój gospodarczy, ale konieczność i działalność w interesie nas, ludzi.
21 maja
Dzień Różnorodności Kulturowej na rzecz Dialogu i Rozwoju
Polska po II wojnie światowej stała się krajem w zasadzie jednolitym kulturowo, więc każda inność zwraca na siebie uwagę. Tymczasem świat to tygiel różnych kultur, tradycji i zwyczajów. Jego niejednorodność bywa przyczyną aktów nietolerancji, krzywdzących zachowań i rasistowskich wypowiedzi. W dobie globalizacji problem konfliktów międzykulturowych staje się coraz bardziej nabrzmiały.
Przygotowanie do wspinaczki/budowy ludzkiej piramidy w ramach Dahi Handi (Indie), fot. sandeepachetan, CC BY-NC-ND 2.0
Powszechna Deklaracja UNESCO o Różnorodności Kulturowej z listopada 2001 roku przypomina o podstawowych wartościach praw człowieka, uzmysławia nam, że godność człowieka to również poszanowanie kultury, sprawiedliwość, wolność oraz pokój. Nakłania mieszkańców i mieszkanki globu do wzajemnej pomocy i troski. To w oparciu o ten dokument ustanowiono 21 maja Dniem Różnorodności Kulturowej na rzecz Dialogu i Rozwoju. W październiku 2005 roku przyjęto Konwencję UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego, która dwa lata później została ratyfikowana przez Polskę.
20 maja oraz 8 sierpnia
Dzień Pszczół
fot. Gosia Świderek/Źródła
Nie musisz lubić miodu i leczyć się propolisem, żeby los pszczół nie zaprzątał ci myśli. Jakie są twoje ulubione owoce, bez których warzyw nie mógłbyś/mogłabyś żyć? Wypisz po kilka przykładów na kartce. A teraz sprawdź tutaj*, czy przypadkiem nie jesteś zależny od pszczół. I jak? Ile im zawdzięczasz? Poranna kawa, dżem malinowy, herbata z cytryną, sok jabłkowy, nalewka wiśniowa, jabłecznik, lody truskawkowe, cydr i śliwowica, a nawet kapuśniak, ogórkowa czy grochówka, to wszystko możesz mieć dzięki pracy pszczół. Pisząc „pszczoły” mam na myśli nie tylko pszczoły miodne, które mogliśmy dobrze poznać w filmie o pszczółce Mai, ale również puchate trzmiele czy pszczoły samotnice. Wszystkie one 8 sierpnia obchodzą swoje święto w Polsce – Wielki Dzień Pszczół. W 2017 roku ONZ uchwalono dzień 20 maja Światowym Dniem Pszczoły. To oznacza, że od 2018 roku pszczoły świętują dwukrotnie w ciągu roku 🙂
20 maja oraz 8 sierpnia
Dzień Pszczół – pakiet edukacyjny
Kliknij w okładkę, by pobrać cały pakiet.
8 sierpnia obchodzimy w Polsce Wielki Dzień Pszczół, zaś 20 maja obchodzony jest – ustanowiony przez ONZ – Światowy Dzień Pszczół. Nie musisz lubić miodu i leczyć się propolisem, żeby los pszczół nie zaprzątał ci myśli. Jakie są twoje ulubione owoce, bez których warzyw nie mógłbyś/mogłabyś żyć? Czym różni się trzmiel od pszczoły miodnej? Jak przebiega proces zapylania? Jakie są przyczyny ginięcia pszczół? Jak pomóc zapylaczom? Jakie właściwości mają różne miody? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w naszym pakiecie. Poza tym pokazujemy, zaciekawić mogą Cię zwyczaje pszczelej rodziny. Może nawet skusisz się na zbudowanie pszczelego hotelu. Znajdziesz u nas również pszczółki-pacynki do wycięcia, krzyżówki, przepis na miodowy smakołyk oraz propozycje obserwacji terenowych.
19 maja
Dzień Dobrych Uczynków
19 maja obchodzimy Dzień Dobrych Uczynków czyli święto społecznych i bezinteresownych działań. Pomysłodawcą tej akcji jest Fundacja Ekologiczna Arka, która zachęca do czynienia dobrych uczynków na rzecz ludzi, zwierząt lub środowiska naturalnego. Oczywiście można się zastanawiać co to jest dobry uczynek, czy się opłaca, po co to robić, dla kogo… A może trzeba się po prostu rozejrzeć wokół siebie i działać, nie czekając na zachętę!
Rekultywacja przyulicznego trawnika rozjeżdżonego przez samochody. Członkowie stowarzyszenia posadzili tu bratki i inne kwiatki, fot. archiwum Źródeł.
17 maja
Dzień Walki z Homofobią
W debacie na temat homoseksualizmu często pada argument, że jest on „sprzeczny z naturą”, „nienaturalny” itp. Tymczasem naukowcy odnotowali zachowania homoseksualne u około 1500 żyjących na wolności gatunków zwierząt, między innymi u żyraf, delfinów, gepardów, pingwinów, żółwi czy nawet u much. Warto zwrócić uwagę, że choć homoseksualizm występuje u tylu gatunków zwierząt, homofobia, czyli lęk, niechęć do osób nieheteroseksualnych, odnotowano u jednego – homo sapiens. Przez stulecia geje, lesbijki, osoby biseksualne byli prześladowani, torturowani, mordowani, przymusowo „leczeni” (np. elektrowstrząsami), co praktykowano także w Polsce. Równo 25 lat temu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wykreśliła homoseksualizm z listy chorób. Na cześć tego wydarzenia uznano, że 17 maja będzie obchodzony jako Światowy Dzień Walki z Homofobią.
