25 listopada

 

Dzień Kolejarza i Tramwajarza

Tramwaj w Brnie, 2013. Fot. archiwum Źródeł

W jaki sposób dotarliście dzisiaj, w tygodniu kiedy obchodzimy Dzień Tramwajarza i Kolejarza, do pracy czy do szkoły? A jak dostaniecie się na popołudniowe spotkanie i zakupy? Statystyki są bezlitosne. Jeśli nie chcemy, czy nie możemy, dotrzeć gdzieś pieszo, czy na rowerze – wybieramy samochód. Uważamy go za bardziej wygodny niż komunikacja publiczna, sądzimy, że zaoszczędzi nam czasu, dojedziemy nim bezpośrednio do celu. Choć doświadczenia wielu z nas są zgoła inne… W większych miastach, zwłaszcza w godzinach szczytu – my w samochodzie stoimy w korku, podczas gdy obok przemyka płynnie tramwaj. Później długo szukamy miejsca do zaparkowania. I kiedy już je znajdziemy, bywa dużo bardziej odległe od naszego miejsca docelowego niż najbliższy przystanek tramwajowy. Znacie to? A jednak wciąż ponad 80 % osób podróżujących lądem decyduje się na samochód.

Pomimo, że powszechnie znanymi są poniższe fakty…

– Samochody są jednymi z głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza (głównie tlenkami azotu, węgla, siarki, pyłami itp.), przez co przyczyniają się do powstawania smogu i zakwaszania środowiska. Choć drogi zajmują około 3% powierzchni kraju – w zasięgu bezpośredniego oddziaływania zanieczyszczeń znajduje się 50% powierzchni Polski! Transport kolejowy emituje zanieczyszczeń nieporównanie mniej.

– W wypadkach samochodowych ginie 30krotnie więcej ludzi niż w wypadkach z udziałem kolei.

– Również dla zwierząt drogi są bardzo niebezpieczne, przecinając szlaki migracyjne zabijają rocznie tysiące saren, jeleni, lisów, jeży, żab i innych gatunków.

– Coraz większym i bardziej uciążliwym zanieczyszczeniem środowiska staje się hałas. Około 80% wszystkich zagrożeń akustycznych powodują samochody. Cierpimy wskutek tego na bezsenność, nerwice czy – w konsekwencji – na choroby krążenia.

– Samochody są co najmniej 2krotnie bardziej energochłonne niż kolej.

Na krótszych dystansach alternatywą dla samochodu jest tramwaj – powszechnie mający opinię najbardziej ekologicznego środka transportu w mieście. Emituje niezmiernie małą ilość zanieczyszczeń (prawie wszystkie tramwaje są obecnie napędzane silnikiem elektrycznym), są bezpieczne dla pasażerów, pieszych i kierowców, mniej energochłonne niż samochody.

Pomimo, że są miasta, po których tramwaje nigdy nie jeździły a także takie, gdzie zostały zlikwidowane – chyba każdy w Polsce przynajmniej widział współczesny tramwaj. A czy wiecie, jak wyglądały pierwsze tramwaje i kiedy powstały? Nie było to tak dawno, bo na początku 19-go wieku. Jako siłę napędową wykorzystywały… konie, które ciągnęły wagoniki po wbudowanych w jezdnię szynach. Pierwszy taki tramwaj pojawił się w 1804 r. w Wielkiej Brytanii i służył do transportu węgla oraz rudy żelaza. Zaś pierwszy tramwaj miejski pojawił się w 1832 roku w Nowym Jorku. W latach 60 19-go wieku tramwaje zaczęły opanowywać Europę, jednocześnie też szukano alternatywy dla koni. Aby zachować płynność ruchu, na 1 wagon tramwajowy należało utrzymywać około 10 koni, co przy dużej liczbie wagonów stawało się problemem w mieście. Szukając najlepszych rozwiązań budowano tramwaje na napęd parowy, spalinowy i gazowy, ostatecznie zwyciężył napęd elektryczny. Nie wszędzie jednak łatwo było zerwać z tradycją – ostatnie tramwaje konne zlikwidowano dopiero w 1933 roku (w Niemczech i Francji).

Piter_ice_tram

Tramwaje na skutej lodem Newie w Petersburgu na przełomie XIX i XX w. fot. CC0

W Polsce pierwszy tramwaj konny pojawił się w 1866 roku w Warszawie, zaś w kolejnych latach takie pojazdy fundowały sobie Gdańsk, Wrocław, Szczecin, Lwów, Poznań i Kraków. Po raz pierwszy tramwaj elektryczny przejechał ulicami Niemiec w 1881 roku, zaś w Polsce kilkanaście lat później (w 1893 roku) zaczął jeździć po Wrocławiu.

Tramwaj na ul. Piotrkowskiej w Łodzi, ok. 1900 roku, fot. CC0

Tramwaj na ul. Piotrkowskiej w Łodzi, ok. 1900 roku, fot. CC0

Z biegiem lat i gwałtownym rozwojem motoryzacji tramwaje zaczęły tracić na znaczeniu. Jednak na szczęście wydaje się, że minął już okres uważania ich za niemodne i przestarzałe środki transportu. Stopniowo coraz więcej osób zaczyna dostrzegać ich niewątpliwe zalety dla przyrody i społeczeństwa.

25 listopada, w Dzień Św. Katarzyny Aleksandryjskiej, obchodzimy Dzień Kolejarza i Tramwajarza. Być może warto w ramach obchodów tego święta przemyśleć swoje zwyczaje przemieszczania się?

Wyzwanie:
Zamiast wsiadać w samochód, pojedź do pracy lub szkoły tramwajem. I uśmiechnij się do motorniczego!

Tagi: , , , ,

Maj 2025

pon wt śr czw pt sob nie
2
  • Światowy Dzień Tuńczyka
3
4
5
6
  • Międzynarodowy Dzień Świadomości Kompostu
7
  • Międzynarodowy Dzień Świadomości Kompostu
8
9
  • Międzynarodowy Dzień Świadomości Kompostu
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31

Najbliższe święta

logo Dnia Pustej Klasy 2025

Zapisz się do newslettera